Vijf redenen waarom Lean geen cost cutting-methode is

Veel bedrijven zijn intussen overtuigd van de Lean-filosofie, maar niet iedereen is het hiermee eens. De methodologie heeft te kampen met een beruchte reputatie: tegenstanders zien het als een bezuinigingsbeleid, vermomd als schijnbaar efficiënte manier om in de personeelskosten te snoeien. De huidige crisisperiode zal ongetwijfeld veel bedrijven ertoe dwingen hun kosten te drukken, waardoor managers en projectleiders te maken krijgen met Lean-tools. Hoe kunnen we personeel en vakbonden duidelijk maken dat Lean geen manier is om te besparen ten koste van het menselijk kapitaal? Hieronder lees je vijf argumenten om je personeel gerust te stellen en te laten zien dat Lean zeker geen cost cutting-methode is.

Alles begon met een zogenaamd ‘Lean’ bezuinigingsbegeleid…

De spanning in de kamer is te snijden. Vakbondsleden en werkgroepen zijn razend. Zonet aangekondigd: om winstgevend te zijn, zal het bedrijf de kosten moeten drukken… en snel! Maar geen paniek, een prestigieus adviesbureau zal het project op zich nemen en nagaan waar de kosten zitten of “waar het pijn doet” volgens de geruchten. Om te tonen dat men transparant is, wordt een PowerPoint met enkele tientallen dia’s gepresenteerd. Een drukke agenda voor de komende weken: het stopzetten van opleidingen, annuleren van reizen naar verschillende conferenties, geen bijkomend personeel meer aannemen en bijgevolg ook het schrappen van contracten van bepaalde duur en interimcontracten.

Maar dat is nog niet alles, de dia’s blijven maar komen: een deel van het personeel wordt vervangen door automatische machines, bepaalde diensten worden uitbesteed en een productieafdeling wordt verplaatst naar Bangladesh. De vergadering, die aandachtig had geluisterd naar deze weinig verheugende voorspellingen, verliet teleurgesteld en kwaad de zaal. En ze hebben vooral een nieuw woord ontdekt dat ze nu al haten: Lean! Want om deze aankondiging minder bitter te maken, moest die natuurlijk verpakt worden als een “Lean-methode voor verbetering”.

Klinkt dit verhaal je bekend in de oren? Helaas dragen deze scenario’s niet bij tot een betere reputatie voor de Lean-methode. Het misbruik ervan door talloze financieel experts en adviesbureaus benadeelt deze methode onterecht. Ook al is Lean Management een goede manier om elke vorm van verspilling tegen te gaan en zo de kosten te verlagen, het past niet in het kader van een kortetermijnvisie voor kostenbesparing. De twee visies hebben tegengestelde doelen en er zijn meer dan genoeg argumenten om ze van elkaar te onderscheiden.

Vijf redenen waarom Lean geen cost cutting-methode is

1. Lean streeft vooral toegevoegde waarde voor de klant na

Welke stappen in het proces hebben toegevoegde waarde voor de klant en welke zijn overbodig? Lean beantwoordt deze vragen door de behoeften van de klant centraal te stellen (Voice of the Customer). Deze aanpak verschilt van kostenbesparing, waarbij alleen de resultaten tellen.

2. De Lean-methode hanteert een teamgerichte aanpak

Dankzij tools zoals VSM (Value Stream Mapping) of Kaizen worden alle lagen van het bedrijf gevraagd het project te steunen: managers om middelen te mobiliseren, experten voor hun gerichte kennis en mensen in het veld voor hun dagelijkse waarnemingen. Deze teamgerichte benadering zorgt voor een draagvlak en vermindert weerstand tegen verandering. Dit is een belangrijk verschilpunt: bij kostenbesparing worden de beslissingen top-down en eenzijdig genomen.

3. Bij Lean is er geen sprake van kwaliteitsvermindering

Integendeel! Door de 7 soorten verspilling te elimineren, richten Lean-processen zich op efficiënte productie en verbeteren zo de kwaliteit. Elke reducering van verspilling zoals overtollige voorraad, tijdverspilling en overbodige verplaatsing, vermindert de kosten en verandert elk log en duur proces in een vlotter proces. Resultaat: een mooie besparing! Bij kostenbesparing daarentegen is het doel onmiddellijke vermindering van de kosten, ongeacht de kwaliteit. Ook al werpt deze methode op korte termijn haar vruchten af, ze zet ook de deur open voor toekomstige problemen: lagere klanttevredenheid, meer klachten…

4. Lean betekent kleine stappen nemen die tot grote veranderingen leiden

En om dat te realiseren, past de Lean-methode Kaizen toe. Oplossingen worden niet in “batch” toegepast in tijden van crisis, maar er worden dagelijks verschillende kleine problemen opgespoord voordat ze volledig uit de hand lopen. Het doel van zo’n dagelijkse Kaizen is om te ontdekken wat we nog niet weten om zo de onderneming in een opwaartse spiraal te brengen waarin elke kleine winst bijdraagt tot een duurzame uitbouw van productiviteit en waarde. Dit in tegenstelling tot kostenbesparing, wat neerkomt op een groot project gericht op veranderingen met grote impact.

5. Het doel van Lean is continue verbetering

Een Lean-bedrijf is een lerende organisatie, die zichzelf elke dag opnieuw uitdaagt en al haar medewerkers betrekt bij het streven naar excellentie. Verbeteringsprojecten volgen elkaar op, maar ze zijn niet hetzelfde! Elk nieuw project is namelijk een kans om het nog beter te doen. Kostenbesparing daarentegen werkt met “one shot” en vertrekt vanuit het principe “één kans om dingen goed te doen”.

Conclusie: Lean verlaagt de kosten, maar niet ten koste van het menselijk kapitaal!

Zoals je merkt zal het niet werken om Lean-tools toe te passen in de hoop een enorme kostenbesparing te bekomen. Lean Management betekent elke dag op zoek gaan naar alle overbodige acties die geen toegevoegde waarde hebben, en de talenten van het bedrijf benutten zonder ze te verzwakken. Lean, dat is alle Kaizen-projecten die – end-to-end – een reële impact zullen hebben op de cash flow van het bedrijf en de kostenvermindering zonder het menselijk kapitaal op te offeren.

Tijdens deze ongeziene energiecrisis maken ondernemingen een cruciale periode door die hen ertoe zal dwingen hun kosten te herzien. De weerstand en de angst van het personeel in het veld zullen gegrond zijn. Dus, laten we hen geruststellen en de bovenstaande 5 argumenten geven om aan te tonen dat Lean niet zomaar een besparingsfilosofie is.

Wil je ook de kosten van jouw organisatie laten dalen? Ben je door deze 5 redenen overtuigd van Lean en wil je het graag zelf leren toepassen? Contacteer ons voor advies!