DMAIC-model

Het DMAIC-model is een stappenplan voor Six Sigma om de kwaliteit, de betrouwbaarheid en de resultaten van bedrijfskundige processen te verbeteren. DMAIC is een Engels begrip dat staat voor: Define, Measure, Analyse, Improve en Control. Elk van de 5 stappen is verder onderverdeeld om een goede uitvoering te verzekeren. Zo komen we tot een DMAIC process model van 12 stappen.

DE VIJF FASEN VAN HET DMAIC-MODEL

De vijf fasen van de DMAIC-methode zijn onder te verdelen in 12 stappen. We bespreken de DMAIC-tools per fase om een project succesvol te laten slagen.

DE DEFINE-FASE

Het doel van de Define-fase is als volgt te omschrijven:

Beschrijf het probleem dat moet worden aangepakt en de waarde ervan voor de business. Organiseer vervolgens het verbeterteam.

Binnen de Define fase van het DMAIC model staan de volgende twee stappen centraal:

• Stap 1 – Projectselectie en scope
• Stap 2 – Definitie van het Defect

Stap 1 succesvol uitvoeren doe je door 5 belangrijke pijlers te volgen.

1. Identificeer de waardebepalende elementen van de organisatie
2. Ga op zoek naar kansen en mogelijkheden
3. Onderzoek de lijst met mogelijkheden
4. Bepaal de scope en definieer projecten
5. Prioriteer de lijst met projecten

Deze 5 sub-stappen leiden tot de juiste keuze van een Lean Six Sigma-project.

Stap 2 draait om de definitie van het Defect. Dat kan vertaald worden tot een probleem of de wens van een klant. Door middel van een verbeterproject moet er invulling gegeven worden aan concrete kwaliteitseisen die aan het proces gekoppeld worden. In Lean Six Sigma termen wordt de Voice of the Customer vertaald naar Critical to Quality.

Critical to Quality (CTQ) is de term die gebruikt wordt voor belangrijke meetbare kenmerken van een product of proces. De CTQ duidt verder op de ‘performance standard’ die je moet behalen om de klant tevreden te stellen.

DE MEASURE-FASE

De tweede fase in het DMAIC stappenplan is de Measure fase. Hier staan volgende doelen voorop:

Verzamel baseline informatie over de prestatie van het product of proces en het gedefinieerde defect. Stel verbeterdoelen. Zorg voor een geschikt meetsysteem.

Binnen de Measure-fase staan dus de volgende stappen centraal:

• Stap 3 – Bepalen en analyseren meetsysteem Y
• Stap 4 – Baseline performance
• Stap 5 – Doelstelling op basis van baseline performance

De Project Y is de CTQ uitgedrukt als een meetbare output van het proces. De Project Y is altijd kwantitatief, meetbaar, ondubbelzinnig en direct gekoppeld aan een proces.

De huidige proces-prestatie is op basis van de verzamelde data vastgesteld, door het meten van de proces output Y. Deze Y kan uitgedrukt worden in temperatuur, tijd, snelheid of een andere eenheid.

Aan de hand van deze waarden die gekoppeld zijn aan een proces moet je een doelstelling verbinden om optimalisatie te garanderen.

DE ANALYSE-FASE

In het DMAIC-model van Six Sigma is er na het meten een afzonderlijke stap voor het analyseren.

Bepaal welke procesparameters (inputs) het meeste effect hebben op de kritische procesresultaten (outputs).

Binnen de Analyse-fase staan de volgende twee stappen centraal:

• Stap 6 – Mogelijke oorzaken van variatie
• Stap 7 – Bepalen van de hoofdoorzaken

Als eerste wordt er gezocht naar de oorzaken waardoor Y niet te allen tijde de gewenste waarde heeft. Dat kan komen door variatie of afwijkingen. Vervolgens wordt er gezocht naar de hoofdoorzaken. Belangrijk is dat deze hoofdoorzaken onderbouwd kunnen worden met data.

DE IMPROVE-FASE

Na een grondige analyse volgt de Improve-fase. Het doel van deze voorlaatste fase is het identificeren van verbetermogelijkheden en ze onderbouwen om de projectdoelstellingen te behalen.

De volgende 2 stappen staan in deze fase centraal:

• Stap 8 – Bepalen optimale oplossing
• Stap 9 – Toetsen van de resultaten

Het doel is om een volledige functionerende procesverbetering te ontwikkelen die getest is door het projectteam. Die moet klaar zijn om in een business omgeving gebruikt te worden. De optimale oplossing wordt geselecteerd op basis van:

1. Voorspelde procesprestatie
2. Kosten
3. Implementatie-eisen
4. Risico’s

Voer een pilot uit om de voorgestelde oplossingen te toetsen in de praktijk. Met een pilot verlaag je het faalrisico en krijg je een meer accurate voorspelling van de (financiële) besparing die uit het project voortvloeit. Zo kan de business case verder aangescherpt worden als onderbouwing voor de volledige implementatie.

DE CONTROL-FASE

Tot slot is er de Control-fase.

Implementeer de gekozen oplossingen en zorg dat deze geborgd worden in het proces en de organisatie. Deel de oplossingen met andere belanghebbenden die een overeenkomstig procesprobleem (kunnen) hebben.

Binnen de Control-fase staan de volgende stappen centraal:

• Stap 10 – Borging en analyseren meetsysteem
• Stap 11 – Implementatie en aantonen van de verbetering
• Stap 12 – Projectdocumentatie en overdracht

In het control plan of borgingsplan worden de procesveranderingen vastgelegd. Voor elke hoofdoorzaak wordt aangegeven hoe deze operationeel beheerst wordt. Tevens wordt in het control plan aangegeven hoe de project Y gemonitord wordt.

Daarnaast leg je in het control plan vast wie verantwoordelijk is voor het corrigeren van problemen. Maar ook controles of audits die worden uitgevoerd op het proces en de procesaanpassing, om zeker te stellen dat de veranderingen blijvend zijn.

Het is belangrijk dat de implementatie van de oplossing beheerst wordt doorgevoerd. Veel organisaties hebben een eigen projectmanagementmethode omarmd. Je kan ervoor kiezen om aan te sluiten bij de bestaande projectmanagementmethode onder de voorwaarde dat er een plan van aanpak of implementatieplan is. Dat plan moet minimaal de volgende onderdelen bevatten:

• projectdefinitie
• projectorganisatie
• projectplanning
• benodigde middelen en budget
• risicomanagementplan
• communicatieplan
• opleidingsvereisten

Na de implementatie wordt het project overgedragen aan de lijnorganisatie. Het eerste aanspreekpunt voor deze overdracht voor de Black Belt of Green Belt is de sponsor als eigenaar van het probleem en uiteindelijk eigenaar van de oplossing.

Een goede projectdocumentatie vormt een naslagwerk voor de huidige en toekomstige proceseigenaar. Het is daarom van belang om de reden van wijzigingen in het proces en de geïmplementeerde oplossingen goed te documenteren met de bijbehorende opbrengsten. Zo voorkom je dat in de toekomst het wiel opnieuw wordt uitgevonden.

DMAIC-MODEL IN RELATIE MET SIX SIGMA

Het DMAIC-model wordt altijd gekoppeld aan Six Sigma. Dit is ook normaal omdat Six Sigma het DMAIC-model nadrukkelijk gebruikt. Wanneer je de uitleg hierboven volgt, kan het model echter ook op zichzelf staan.

DMAIC-MODEL VS PDCA-CYCLUS

Het DMAIC-model gaat meer uit van projectmatig denken dan de PDCA-cyclus (Plan, D0, Check en Act). Een DMAIC-analyse focust op de hoofdzaken van het probleem, terwijl PDCA zich meer richt op het algehele probleem.